W serbskiej miejscowości Crvenka naukowcy z Niemiec, Holandii i Serbii przez dziesięć lat badali zależność między czynnikami psychospołecznymi, a wysoką śmiertelnością mieszkańców. Zbadano 10 procent około czternastu tysięcy mieszkańców. Badano takie czynniki ryzyka, jak niesprzyjające sytuacje życiowe, poczucie beznadziei, nadmiernie racjonalny, pozbawiony emocji sposób radzenia sobie z problemami. Uwzględniono również nadciśnienie, poziom cholesterolu, wagę, czy też historię palenia tytoniu. Wykluczono osoby z wcześniej zdiagnozowaną chorobą nowotworową. W ciągu 10 lat zmarło ponad sześciuset mieszkańców z powodu raka, chorób serca i udaru. Okazało się, że największym czynnikiem ryzyka była nadmierna racjonalność i brak emocjonalnego podejścia przez badanych do ich problemów życiowych.
Zdolność rozpoznawania i wyrażania emocji uznaje się obecnie za jeden z kluczowych czynników zdrowia psychicznego.
Fizjologiczny i psychiczny aspekt funkcjonowania organizmu są ze sobą bezpośrednio powiązane, a czynniki psychologiczne mają bezpośredni wpływ na powstawanie i rozwój chorób nowotworowych. Mózg, układ nerwowy są połączone z narządami, komórkami odpornościowymi i gruczołami dokrewnymi. Z kolei hormony i inne substancje wytwarzane przez komórki odpornościowe mają bezpośredni wpływ na aktywność mózgu, a co tym idzie na konkretne zachowanie organizmu, w którym zachodzi ciągła komunikacja biochemiczna. Zaburzenia jej równowagi mogą powodować stres oksydacyjny. Otaczające nas bodźce społeczne, czy psychologiczne takie jak konflikt, niepewność, utrata kontroli, czy brak informacji są analizowane w układzie limbicznym mózgu i odbierane jako zagrażające, co powoduje wytwarzanie przez korę nadnerczy dużej ilości kortyzolu. Niezaspokojone potrzeby emocjonalne ( brak kontroli, informacji, społecznego wsparcia ) mogą wywołać długotrwałe zaburzenia gospodarki hormonalnej i osłabienie mechanizmów immunologicznych.
W badaniach osób z depresją stwierdzono uszkodzony mechanizm naprawy DNA, który jest podstawą w zwalczaniu przez organizm komórek nowotworowych. Depresja charakteryzuje się między innymi wypieraniem i tłumieniem emocji w tym głównie gniewu. U osób chorujących na raka płuc mimo podobnej historii palenia, obserwuje się różny mechanizm rozwoju choroby w zależności od czynników stresu i sposobu radzenia sobie z emocjami.
Szkodliwy dla organizmu jest długotrwały, podwyższony poziom kortyzolu, a nie krótkotrwały jego wzrost, który ma miejsce w ostrej reakcji na stres i jest potrzebny do odpowiedniej reakcji na sytuację stresową „uciekaj albo walcz”.
Czynniki długotrwałego stresu emocjonalnego to : przemoc, zaniedbanie emocjonalne, straty, utrata poczucia kontroli, brak dostępu do informacji, brak autonomii i możliwości podejmowania decyzji.
Stresorem jest brak lub groźba utraty czegoś, co organizm uważa za niezbędne do przetrwania. Najważniejszymi dla człowieka stresorami, są czynniki emocjonalne. Przebywanie pod wpływem wyżej wymienionych stresorów przez dłuższy czas powoduje chronicznie podwyższony poziom kortyzolu, co uszkadza tkanki, a zwiększony poziom adrenaliny zwiększa ciśnienie krwi i uszkadza serce.
Stres stał się dla współczesnego człowieka poważnym zagrożeniem, dlatego że nie powoduje obecnie reakcji „uciekaj albo walcz”, a sprzyja tworzeniu wadliwych wzorców emocjonalnych, braku reakcji obronnej i przystosowania. Straciliśmy instynkt samozachowawczy i zdolność odczytywania emocji, sygnałów z ciała, które informują nas o właściwych zagrożeniach, czy niekorzystnej emocjonalne sytuacji.
Nadmierne psychofizyczne sytuacje stresowe, stres emocjonalny prowadzą do zmniejszenia skuteczności funkcjonowania układu odpornościowego obniżają działanie systemu antyoksydacyjnego oraz procesów naprawczych w przebiegu wielu chorób. Równowaga w organizmie oparta jest między innymi na prawidłowym działaniu enzymów antyoksydacyjnych oraz dostarczaniu do organizmu odpowiedniej ilości przeciwutleniaczy.
Jednym z silniejszych przeciwutleniaczy jest obecnie LIKOPEN zawarty między innymi w pomidorach. Spożywanie go będzie zatem naturalnym sposobem wspomagania organizmu w sytuacjach przewlekłego, szkodliwego stresu.
Sytuacje stresowe powodują zwiększony metabolizm katelochamin (dopamina, adrenalina noradrenalina), co zwiększa stres oksydacyjny poprzez zwiększenie produkcji wolnych rodników, zaburzając tym samym równowagę. Stres tlenowy z kolei uważa się za jedną z bezpośrednich przyczyn powstawania nowotworów.
Poznaj pozostałe publikacje
